Onthaaltehuis van Spullenhulp voor kwetsbare eenoudergezinnen met kinderen

HOOFDSTUK 1 / HOE EEN PROJECT ONTSTAAT

Om het preventieve luik in de werking van Spullenhulp verder te ontwikkelen, starten we een gloednieuw sociaal project op: een onthaaltehuis voor eenoudergezinnen in armoede!

Dit huis zal eind 2019 zijn deuren openen aan de Charles Parentéstraat, op een steenworp afstand van het station Brussel-Zuid. Een twintigtal alleenstaande ouders met kinderen zullen er onderdak vinden in individuele studio’s.  Bovendien kan elk gezin er rekenen op de nodige begeleiding om zijn leven weer op de rails te krijgen.

Vandaag stellen we u graag het eerste hoofdstuk van dit ambitieuze project voor, namelijk de context waarin het project tot stand is gekomen. Nog veel meer hoofdstukken zullen ongetwijfeld volgen! Wij zullen u regelmatig op de hoogte houden over de vorderingen van dit project.

EENOUDERGEZINNEN: SOCIAAL BIJZONDER KWETSBAAR

Tegenwoordig groeit één op de vier Brusselse kinderen op in een eenoudergezin, dat is een gezin met een alleenstaande ouder en minstens één kind ten laste, waarvan de ouder de enige financiële verantwoordelijke is.

Vaak is dat eenouderschap het gevolg van een echtelijke breuk. Maar er zijn nog andere oorzaken: verlies van het ouderlijk gezag, een langer verblijf in de gevangenis of in het ziekenhuis, een ouder die zijn kind niet erkent, een partner die overlijdt, een tienerzwangerschap, ivf-kinderen …

Als je van de ene dag op de andere alleen komt te staan met je kinderen, breekt vaak een periode van grote sociale kwetsbaarheid aan. Je moet alle economische en organisatorische zekerheden van het dagelijkse leven herzien, terwijl je emotioneel erg kwetsbaar bent.

VERHOOGD RISICO OP ARMOEDE

De cijfers spreken voor zich: wie uit een eenoudergezin komt, loopt vier keer meer risico op armoede.  In 2015 leefde 36% van de Belgische eenoudergezinnen in armoede, tegenover 10% van de gezinnen met twee ouders.

Als je er als ouder plotseling alleen komt voor te staan, moet je meestal op zoek naar een nieuwe woning, soms in een nieuwe buurt. Je moet het gezin draaiende zien te houden met een kleiner inkomen, terwijl je wel met nieuwe behoeften te maken krijgt. Het wordt een haast onmogelijke opdracht om je werk te combineren met tijd voor de kinderen en tijd voor jezelf. Bovendien overheerst vaak een sterk gevoel van eenzaamheid.  Voor vrouwen (87% van de alleenstaande ouders) is het eenouderschap extra zwaar, want ze hebben minder economische middelen, gezinsondersteuning en solidaire netwerken om op terug te vallen.

OPGROEIEN IN EEN ARM GEZIN: EEN STEMPEL OP JE LEVENSKWALITEIT OP LANGE TERMIJN

De basis voor je ontwikkeling en gezondheid begint al in de baarmoeder. Kinderen van kwetsbare moeders lopen al tijdens de zwangerschap een verhoogd risico op schadelijke factoren (ongezonde voeding, roken, stress als gevolg van economische, sociale en/of psychologische problemen, minder toegang tot gezondheidszorg). Die risico’s hebben directe gevolgen voor de groei en de ontwikkeling van de foetus.

Bij baby’s van moeders in een bijzonder kwetsbare situatie wordt effectief van bij de geboorte een achterstand waargenomen voor twee indicatoren voor de algemene ontwikkeling van het kind: zijn lengte en gewicht. Die achterstand is erg moeilijk in te halen en verergert in de loop van het leven onder invloed van nog andere schadelijke factoren uit de omgeving.

In datzelfde verband stellen we bij kwetsbare gezinnen een lager opleidingsniveau van de ouders vast, wat rechtstreeks van invloed is op de taalverwerving van het kind en het aanleren van psychomotorische vaardigheden.

Bij kinderen uit arme gezinnen merken we dan ook een aanzienlijke taalachterstand: hun woordenschat is kwalitatief minder goed en vier keer minder uitgebreid dan bij kinderen uit een welgesteld gezin.

Een taalachterstand in de vroege kindertijd heeft op lange termijn gevolgen voor die persoon: zijn kansen op een geslaagde schoolcarrière verkleinen, waardoor zijn vooruitzicht op een baan beperkt is en zijn levenskwaliteit in het algemeen vermindert.

 

Er staat dus al heel wat op het spel vanaf de vroege kinderjaren … Door meer middelen in te zetten voor de begeleiding van zeer kwetsbare alleenstaande ouders en hun kinderen, hopen we preventief te kunnen vechten tegen toekomstige situaties van armoede en sociale uitsluiting.

_____________________________________________

Meer weten? Deze gegevens zijn afkomstig uit twee publicaties:

Wagener, Martin. La monoparentalité à Bruxelles: Entre diversité des situations et réponses publiques incertaines. In: PAUVérité – Driemaandelijks tijdschrift van het Forum Bruxellois de Lutte contre la Pauvreté, Vol. 0, nr. 2, p. 16

(2013)

“Etat des lieux et perspectives Monoparentalités à Bruxelles”, Plateforme technique de la Monoparentalité en Région de Bruxelles-Capitale, november 2013